Ο φεµινισµός και οι µπάµιες ! - Η Μιλένα Αποστολάκη και ο "Πόλεµος στα στερεότυπα"

Η πολιτική ορθότητα, τα δικαιώµατα των γυναικών και µια διαφήµιση
ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΧΕΙΜΩΝΑ

 Το παντρεµένο ζευγάρι κάθεται στοτραπέζι (της κουζίνας) γιανα φάει.
Η (νοστιµούλα) γυναίκα παρουσιάζει στον σύζυγο το πιάτοτης ηµέρας. 
Αυτός τοκοιτάζειµε απογοήτευση και απορεί. «Μπάµιες» του λέει η γυναίκα και εκείνος σχεδόν µονολογεί «Μπάµιες... Μπάµιες πάλι...». 

Ξαφνικά, ο σύζυγος κάνει την επανάστασή του! Φωνάζει (δύο φορές) στην έκπληκτη γυναίκα του «Σ’κω πάνω ρε!», τη φορτώνει στο αυτοκίνητό του και την επιστρέφει, «αφόρετη», όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο ίδιος, στην πεθερά του (η οποία είναι µια αξιοπρεπέστατη και ευγενέστατη κυρία). Στο τέλος, ανακαλύπτουµε πως όλα αυτά ήταν απλώς µια φαντασίωση. 
Ο σύζυγοςαποδέχεται απογοητευµένος τις άθλιες και ταπεινές µπάµιες. 



Πρόκειται γιαµια πανέξυπνηκαι ξεκαρδιστική διαφήµιση (ειδικά ο «σύζυγος» είναι απολαυστικός),από τις εκατοντάδες που έχουµε χαρεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική τηλεόραση. Πάντα απορούσα πώς είναι δυνατόν οι ελληνικές διαφηµίσεις ναείναι τόσο τέλειεςαντίθετα µε τα σίριαλ τα οποία – εκτός από ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις – έχουντα χάλιατους. Τέλος πάντων, δεν είναι αυτό το θέµα µας... 

Κι όµως, ακόµακαι αυτήη αθώα διαφήµιση προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην ευρωπαϊκή αυτή χώρα που ονοµάζεται Ελλάδα. Χαρακτηρίστηκε σεξιστική, ρατσιστική και επικίνδυνη.Στα µπλογκ, στο twitterκαι τοfacebookγράφτηκε πως υποβιβάζειτη γυναίκα, την κάνει ένα αντικείµενο, ένα τίποτα, ένα σκουπίδι. Γρήγορα, ανέβηκε στο YouTube (είµαι πλέονπεπεισµένος πως το Ιντερνετ έχει εφευρεθεί για τους Ελληνες) η «ακτιβιστική απάντηση»στους σεξιστές καπιταλιστές διαφηµιστές: µια παρέα από γυναίκες (προσωπικά, µου θύµισαντις ηρωίδες της παµπάλαιης αµερικανικής κωµικής σειράς «Τα χρυσά κορίτσια» – στο πολύ πιοξινό όµως) µπουκάρεισε ένα κατάστηµα της εν λόγω εταιρείας και αφήνει µπροστά στους έκπληκτους υπαλλήλους ένα τάπερ µε µπάµιες. 

Αποχωρώντας, οι νέες αυτές σουφραζέτες λένε µε στόµφο κάτι που µοιάζει µε απειλή: «Αν δεν αποσυρθεί η διαφήμιση θα φάτε κι άλλες µπάµιες»! Πάλι καλά που δεν σπάσανε τοµαγαζί και δεν πλακώσανε στο ξύλο τους υπαλλήλους. 
Το γελάτε; Στην Ελλάδα ζούµε, το µέτρο έχει χαθεί προ πολλού.

Οι αντιδράσεις όµως δεν περιορίζονται στην ανωνυμία του διαδικτύου. Επίσηµη ανακοίνωση εξέδωσε και το – συµπαθέστατο κατά τα άλλα– κόµµατων Οικολόγων Πράσινων, το οποίο απαίτησε την απαγόρευση της εν λόγω διαφήµισης. 

Θέλετε και πιο επίσηµα; 

Η Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων του υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής ∆ιακυβέρνησης (αυτό είναιόνοµα! Αντε να τα βάλεις µε όλους αυτούς...) υποστήριξε πως η µπαµιοδιαφήµιση «παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώµατα, σύµφωνα µε την παρ. 1 του άρθρου 2 του Συντάγµατος που ορίζει ότι “ο σεβασµός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας” και τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 25, είναι απαράδεκτη, συνιστά και αναπαράγει σεξιστικές στερεοτυπικές αντιλήψεις ως προς τους ρόλους, την αξία και τις ικανότητες γυναικών και ανδρών». 
Πω πω,ανατρίχιασα... Απότην εποχή του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική έχει η ανθρωπότητα να ζήσει τέτοιες καταστάσεις.

Eίναι πραγµατικά εντυπωσιακό φίλοι µου... Σεµια χώρα όπου οι περισσότερες οικογένειες κάνουν πλύση εγκεφάλου στις κόρες τους, προορίζοντάς τις από γεννησιµιού για έναν πλούσιο γάµο. Σε µια χώρα που βλέπεις γυναίκες 35, 30 ετών – ακόµα και µικρότερες – να αισθάνονται πως έχουν αποτύχει στη ζωή τους επειδή «δεν έχουν γίνει µανάδες». Σε µια χώρα όπου τα ανθρώπινα δικαιώµατα όλων των µειονοτήτων (και όχι µόνο) παραβιάζονται σε µόνιµη βάση κάποιοι ασχολούνται µε µπάµιες...

∆εν ξέρω αυτή την στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές η διαφήμιση έχει πλέον απαγορευτεί. Θα έχει πράγµατιπολύ ενδιαφέρον να ζούµε στη χώρα που επιτρέπεται να γράφεις βιβλία που υμνούν το Ολοκαύτωμα αλλά απαγορεύεται να γυρίζεις µονόλεπτα σποτάκια µε µπάµιες, πεθερές και καταπιεσµένους άντρες (γιατί είναι παραπάνω από ξεκάθαρο πως ο καταπιεσμένος στη συγκεκριμένη διαφήμιση είναι ο άντρας και όχι η γυναίκα!). Και στην τελική, κι εγώ αν ήµουν παντρεμένος µε µια γυναίκα πουµου έφτιαχνε συνεχώς µπάµιες θα την πέταγα έξω µε τις κλωτσιές! Ακου µπάµιες!

    Ακόµα και αυτή η αθώα διαφήμιση προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην ευρωπαϊκή αυτή χώρα που ονομάζετε  Ελλάδα. Χαρακτηρίστηκε σεξιστική, ρατσιστική και επικίνδυνη
ο Θανάσης Χειµωνάς είναι συγγραφέας 

ΠΗΓΗ 

Η Μιλένα Αποστολάκη και ο "Πόλεµος στα στερεότυπα"

Διάλογος γύρω από ένα αθώο σποτάκι
ΤΗΣ ΜΙΛΕΝΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ
ΤΑ ΝΕΑ |Πέμπτη 17 Μαρτίου 2011

 Η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, παίρνει αφορμή από το χθεσινό σημείωμα του Θ. Χειµωνά για τη διαφήμιση µε τις µπάµιες και τον φεμινισμό:

Ανήκω σε µια γενιά που δεν γαλουχήθηκε µε τον ριζοσπαστισµό του φεμινιστικού κινήματος. Αντίθετα, µας επηρέασε ο µεταφεµινισµός, συγκροτώντας περισσότερο ένα πρότυπο ζωής και λιγότερο ένα ρεύμα. Μια αυτόνομη πορεία και συγκρότηση στην οποία βασίζεται η ανάπτυξη της γυναικείας προσωπικότητας µέσα από τους πολλαπλούς ρόλους, της εργαζομένης, της µητέρας, της γυναίκας σε µια ισότιμη και όχι σε µια αντιθετική πορεία µε τον άντρα. Καθώς τα µεγάλα ζητήματα στις σχέσεις της γυναίκας µε τον άντρα τα είχαν επεξεργαστεί στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 µια σειρά από εµβληµατικές φυσιογνωμίες, οι µετέπειτα γενιές, πατώντας σε λιγότερα φορτισμένα πεδία, οριοθετήσαµε τους ρόλους µας χωρίς αναφορές σε συγκρουσιακά και εν µέρει παρωχημένα µοντέλα.
 
Διαβάζοντας όµως χθες το άρθρο του συγγραφέα Θανάση Χειµωνά µε αφορµή ένα τηλεοπτικό σποτ και σκέψεις για την πολιτική ορθότητα και τα δικαιώµατα των γυναικών, συνειδητοποίησα πόσο τα στερεότυπα είναι πανίσχυρα και πόσο αξίζει τον κόπο ο καθένας να τα αποκαλύπτει και γιατί όχι να τα αντιµάχεται.

Κατ’ αρχήν ας συµφωνήσουµε: Πράγματι το σποτ είναι χαριτωµένο, ξεκαρδιστικό ίσως για κάποιους, ευρηματικό κ.λπ., κ.λπ. Πράγματι επίσης στην Ελλάδα του 21ου αιώνα πολλές οικογένειες µεγαλώνουν τα παιδιά τους αναπαράγοντας πολύ χειρότερα στερεότυπα απ’ αυτό που αναπαράγει, χιουμοριστικά έστω, το σποτ. Πράγματι δηλαδή υπάρχουν οικογένειες, όπως λέει ο Θ. Χειµωνάς, που κάνουν πλύση εγκεφάλου στην κόρη τους προορίζοντάς τη για ένα πλούσιο γάμο. Είμαι βέβαιη όμως πως όλοι συµφωνούµε ότι οι οικογένειες αυτές δεν διοχετεύουν αποκλειστικά τον στόχο ενός πλούσιου γάμου στις κόρες τους, αλλά το κάνουν µε τον ίδιο ζήλο και στους γιους τους. Πράγματι, επίσης, η ελληνική κοινωνία εξακολουθεί να θεωρεί «αποτυχία» για µια γυναίκα ότι δεν έγινε µάνα. Όπως επίσης εξακολουθεί να θεωρεί ότι η καθημερινή λειτουργία του σπιτιού είναι «προνομιακή υποχρέωση» της γυναίκας καθώς επίσης και ότι η σταδιοδρομία ενός άνδρα δεν θα επηρεαστεί στο ελάχιστο από τις υποχρεώσεις που η ανατροφή ενός παιδιού συνεπάγεται.

Ποιος είναι λοιπόν σήμερα  ένας αναγκαίος και προοδευτικός (όσο κι αν έχει υπονομευθεί ο όρος, επιμένω να τον χρησιμοποιώ) στόχος; Να ανατρέψουμε αυτές τις βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις και τα στερεότυπα, να µεγαλώσουµε τα παιδιά µας µε διαφορετικές αναφορές, όχι γιατί αυτό υπαγορεύεται από την πολιτική ορθότητα αλλά γιατί µε αυτόν τον τρόπο θα γίνουν πιο ισορροπημένοι και ολοκληρωμένοι ενήλικοι.

Θα µου πείτε, τα παιδιά µας µεγαλώνουν µε τις τηλεοπτικές διαφημίσει;

Όχι ασφαλώς. Οµως η επιρροή των µηνυµάτων που η µιντιακή κουλτούρα εκπέμπει µέσω τηλεοπτικών σειρών και διαφημίσεων είναι τόσο ισχυρή όσο και εκείνη που µεταφέρουν τα σχολικά εγχειρίδια.

Αν οι χαρακτηρισμοί σεξιστική, ρατσιστική και επικίνδυνη για τη συγκεκριμένη διαφήμιση προκαλούν αντίδραση, τότε είναι το άλλοθι για να µη δούμε την ουσία και σπεύδω να µην τους υιοθετήσω. Θα επιμείνω όμως στην ουσία. Η αναπαραγωγή στερεοτύπων του παρελθόντος σε µια κοινωνία σαν την ελληνική, που εξακολουθεί όχι µόνο βάσει κοινής αίσθησης αλλά και βάσει στατιστικών στοιχείων να είναι δέσμια αρνητικών συνεπειών αυτού του παρελθόντος, δεν είναι χρήσιμη, είναι αντιθέτως εξαιρετικά άστοχη, θα πρόσθετα, και βαρετή. Όταν δε η ευρηματικότητα και η πλακίτσα έχουν µονοµερώς και µονότονα το ίδιο περιεχόμενο τότε και η πλακίτσα χάνεται και το πράγμα αλλάζει. 

 Πρέπει να ανατρέψουν ριζωμένες αντιλήψεις, να µεγαλώσουµε τα παιδιά µας µε άλλες αναφορές.

Η Μιλένα Αποστολάκη είναι υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων. 


Η Μιλένα Αποστολάκη ( υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων) μας προτρέπει "να ανατρέψουν ριζωμένες αντιλήψεις, να µεγαλώσουµε τα παιδιά µας µε άλλες αναφορές",  κατά τις Φεμινιστικές της αντιλήψεις. 

Ούτε η θεωρία της, ούτε η προσωπική της πορεία, ούτε, ειδικά, το μοντέλο ανατροφής των παιδιών της είναι ικανά να πείσουν  για το υγιές των αντιλήψεών της.